4 yếu tố giúp hoạt hình Ghibli cạnh tranh với Disney
Phim
hoạt hình của Ghibli và của Disney mang phong cách khác nhau. Có rất nhiều lý
do khiến khán giả tìm đến những bộ phim đẫm chất họa và thơ của hãng phim hoạt
hình Nhật.
Disney
và hãng Ghibli (Nhật Bản) là hai hãng phim hoạt hình đã cho ra đời những tác
phẩm kinh điển được trẻ thơ khắp thế giới yêu thích. Những bộ phim hoạt hình
của Disney như Aladdin và cây đèn thần, Nàng tiên cá, Người đẹp và quái vật... xuất hiện cách đây hàng chục năm nhưng
vẫn có sức sống mãnh liệt.
Trẻ em
xứ sở hoa anh đào cũng lớn lên cùng những bộ phim của Disney, nhưng đối với
những em nhỏ ở đây, ý nghĩa của những phim hoạt hình từ Disney khác hoàn toàn
với những phim của Hayao Miyazaki (đạo diễn hoạt hình của hãng Ghibli). Nguồn
cảm hứng sáng tác, bản chất các nhân vật và thông điệp truyền tải khác nhau làm
nên sự khác biệt gữa hai biểu tượng lớn của ngành sản xuất phim hoạt hình này.
Nguồn cảm hứng
Phim của Disney luôn có một công thức
chung: Lựa chọn một câu chuyện cổ tích quen thuộc đã có sẵn. Vì vậy đề tài được
khai thác từ những câu chuyện thần tiên này sẽ phần nào cuốn hút người xem.
Khán giả tò mò muốn biết nhân vật trong chuyện cổ tích khi lên phim sẽ như thế
nào.
Rất ít phim thực hiện trong thời kỳ hoàng
kim của Disney bắt nguồn từ những câu chuyện ngoài đời thực, Pocahontas là
một trong số ít đó. Phim kể về người phụ nữ da đỏ ở thế kỷ 17 có tên
Pocahontas, cô kết hôn với vị thuyền trưởng người da trắng John Rofle trên vùng
đất của Tân thế giới (châu Mỹ ngày nay). Còn lại hầu hết nhân vật của Disney
thường không có thật và khá mơ hồ, như: nàng tiên cá, Hercules hay Aladdin...
 |
| Phim Pocahontas |
Miyazaki
lại khác, ông thường dựa trên những câu chuyện bắt nguồn từ đời thực và tạo ra
các nhân vật mới lạ trong phim của mình.
Thông
điệp truyền tải
Những
phim hoạt hình của đạo diễn Miyazaki luôn mang một thông điệp về bảo vệ môi
trường sinh thái (Công chúa Mononoke, Hàng xóm của tôi là Totoro, Người vay mượn…). Trong khi Disney hầu như chưa bao giờ
động đến chủ đề này. Disney cũng chưa có ý định đụng chạm đến thực trạng xã hội
(ngoại trừ Pocahontas).
Các
thông điệp trong phim Disney cũng thường mang ý nghĩa cá nhân, chúng luôn có ý
nhắn nhủ: hãy theo đuổi giấc mơ của bạn và hãy là chính mình. Nhân vật chính
trong những phim của Miyazaki cũng rất cá tính, nhưng thông điệp truyền tải
trong phim của ông không quá rập khuôn.
Bản
chất của các nhân vật phản diện
Những
nhân vật phản diện trong phim của Disney luôn đại diện cho cái ác và
không có sự ăn năn hối lỗi. Trong các tập phim luôn có một trận giao chiến kinh
hoàng giữa nhân vật chính diện và nhân vật phản diện, kết thúc là cái ác sẽ bị
trừng trị.
Trong
khi đó, nhân vật phản diện trong phim của Miyazaki thường không bị cường điệu
hóa, họ luôn có sẵn phẩm chất ăn năn hối cải trong tâm hồn. Công chúa Mononoke (1997) là một ví dụ điển hình. Cô là
nhân vật phản diện chính trong phim nhưng vẫn có những nét đáng học hỏi.
Hơn
nữa, không phải tất cả phim của Miyazaki đều xuất hiện các nhân vật phản
diện. Hàng xóm của tôi là Totoro (1988) nói về hai chị em gái
làm bạn với một sinh vật thần bí, phim là những cuộc phiêu lưu thú vị. Cô
phù thủy nhỏ Kiki (Majo no Takkyūbin, 1989) cũng cho ta cảm giác tương
tự. Nhân vật chính trong phim là Kiki, cô bé phù thủy tốt bụng, vượt qua được
những khó khăn lớn trong cuộc sống bằng may mắn và nỗ lực của bản thân.
 |
| Một cảnh trong phim Hàng xóm của tôi là Totoro |
Ca khúc
trong phim
Disney
rất chăm chút cho những bài hát được sử dụng trong phim. Under the Sea trong Nàng tiên cá từng mang về giải Oscar cho Ca khúc nhạc phim hay nhất năm 1989; Beauty and the Beast trong Người đẹp và quái vật cũng giành Oscar cho Ca khúc trong phim hay nhất năm 1991...
Đó đều
là những ca khúc tuyệt vời, được sáng tác và thể hiện bởi những giọng ca lừng
danh như Elton John, Phil Collins, Mariah Carey, Whitney Houston, Celine Dion…
Xem phim Disney, khán giả được lắng nghe những khúc nhạc du dương.
Không
ít phim của Miyazaki cũng chứa đựng những bản nhạc đẹp và êm dịu do Hisaishi
Joe - nghệ sĩ chuyên sáng tác nhạc cho các bộ phim của Miyazaki ở hãng Ghibli.
Video tổng hợp một số bài hát trong phim Ghibli:
Vài nét
về hãng phim Ghibli
Hãng phim Ghibli do hai đạo diễn, họa sĩ
hoạt hình lừng danh Nhật Bản là Hayao Miyazaki và Takahata Isao sáng lập năm
1985. Ghibli được coi là cánh chim đầu đàn của ngành sản xuất phim hoạt hình
Nhật Bản. Các bộ phim của hãng có giá trị cao về nghệ thuật, truyền tải thông
điệp có ý nghĩa sâu sắc. Những phim của đạo diễn Miyazaki đề cập đến môi trường
sinh thái, hậu quả của công nghiệp hóa, sự tham tham và tàn nhẫn giữa người với
người, giữa người với thiên nhiên, đề cao vai trò của phụ nữ…
Năm 2001, kiệt tác Cuộc phiêu lưu
của Chihiro vào thế giới linh hồn(Spirited Away) đem lại cho Miyazaki giải
Oscar Phim hoạt hình xuất sắc, đưa tên của ông trở thành một huyền
thoại. Năm 2006, Hayao Miyazaki được bầu chọn là một trong 60 người châu Á có
ảnh hưởng nhất. Miyazaki cũng thường được ví với Walt Disney. Tuy nhiên bản
thân Miyazaki không thích sự so sánh này, ông coi mình là một nghệ sĩ may mắn.
 |
| Đạo diễn Hayao Miyazaki |
Phim hoạt hình của Ghibli hầu hết được
thực hiện bằng cách vẽ thủ công. Từng đường nét, từng chi tiết và màu sắc được
họa sĩ chăm chút. Về sau hãng cũng sử dụng kỹ thuật đồ họa vi tính nhưng kỹ
thuật này chỉ chiếm một phần nhỏ trong cả quá trình thực hiện. Sự khác biệt này
là lý do nhiều người vẫn tìm đến với phim của Ghibli, trong thời buổi những bộ
phim hoạt hình với hiệu ứng 3D của Hollywood càn quét như vũ bão.
Trên trang thông tin điện ảnh IMDB, hãng
Ghibli có tới 5 tác phẩm lọt vàoDanh sách 10 phim hoạt hình hay nhất mọi
thời đại, vượt xa cả hãng phim hoạt hình nổi tiếng Pixar của Mỹ, hiện
đã bị Disney mua lại.
Theo Ứng Long
Nhận xét
Đăng nhận xét